| शनिबार, बैशाख ८, २०८१

यस्तो छ नेपालमा अमेरिकाको मिसन (प्रमाणसहित)

काठमाडौँ – नेपाल स्थित अमेरिकी दुतावासको निहितमा रहेर विभिन्न कार्यक्रम चलाई रहेको राष्ट्रिय लोकतान्त्रिक प्रतिष्ठान (NDI) ले २८ वर्षदेखि नेपालमा राजनीतिक दल र संसदीय विकास, मतदाता तथा नागरिक शिक्षा, घरेलु निर्वाचन पर्यवेक्षण, युवा तथा महिला राजनीतिक सशक्तिकरणका कार्यक्रमहरू सञ्चालन गर्दै आएको छ ।

राष्ट्रिय लोकतान्त्रिक प्रतिष्ठानले नेपाली युवा राजनीतिज्ञहरूलाई उपयुक्त चुनावी रणनीति र पर्याप्त अभियान कोष उपलब्ध गराउँदै आएको छ । उक्त संस्थाको नेतृत्वमा प्रधानमन्त्री देउबालाई समेत प्रभावमा पारेर नेपालमा एमसीसी र एसपिपि पास गरिएको छ ।  अमेरिकाले नेपालमा डा आरजु राणालाई नयाँ प्रधानमन्त्री बनाउन रुचाएको छ  र उक्त उदेश्य पुरा गराउन राजनीतिक रणनीतिबाट आरजुको राजनीतिक प्रतिष्ठा बढाउन अमेरिकीहरु लागि परेका छन् ।

हेर्नुहोस अमेरिकाको विस्तृत प्रतिवेदन :-

संक्षिप्त प्रतिवेदन: २०२२ नेपालको निर्वाचनमा लोकतान्त्रिक विकास

राष्ट्रिय लोकतान्त्रिक प्रतिष्ठान (NDI) ले २८ वर्षदेखि नेपालमा राजनीतिक दल र संसदीय विकास, मतदाता तथा नागरिक शिक्षा, घरेलु निर्वाचन पर्यवेक्षण, युवा तथा महिला राजनीतिक सशक्तिकरणका कार्यक्रमहरू सञ्चालन गर्दै आएको छ । NDI द्वारा संचालित नेपाल अझ प्रजातान्त्रिक र लचिलो मुलुकमा अघि बढेको छ । यस वर्ष स्थानीय चुनावहरूले राजनीतिक समावेशीकरणलाई बलियो बनाएको छ जसले NDI नेपालको कोशेढुङ्गाको प्रतिनिधित्व गर्‍यो।

२०२२ को नेपाली स्थानीय निर्वाचन २०२२ मे १३ मा भएको थियो। नेपाली कांग्रेस एकल ठूलो दल बनेको थियो भने नेकपा एमालेको प्रदर्शन कमजोर रह्यो। सन् २०२२ मा १२ जना स्वतन्त्र उम्मेदवारले जित हासिल गर्नु खुशीको कुरा हो। २०१७ को निर्वाचनको भन्दा दोब्बर। र सबैभन्दा उत्साहजनक कुरा, ३२ वर्षीय र्‍यापर र इन्जिनियर बलेन शाहले काठमाडौं महानगरपालिकाको मेयरमा निर्वाचित हुन पर्याप्त मत प्राप्त गरे।

सन् २०२२ मा हुने नेपाली स्थानीय चुनावले राजनीतिक परिस्थितिमा भूकम्पीय परिवर्तनहरू देखाएको छ।

नेपालमा अहिले मध्यमवर्गको ठूलो सङ्ख्या छ र उनीहरूले नेपाली कांग्रेस र कम्युनिष्ट पार्टीहरू जस्ता नेपालका पुरातन संस्थापना पार्टीहरू र उनीहरूका बुढो राजनीतिक नेतृत्वलाई अस्वीकार गर्न थालेका छन्। फलस्वरूप। NDI ले नेपाली युवाहरूलाई पहिलो राजनीतिक कदम चाल्न मद्दत गर्नमा जोड दिन्छ। एनडीआई नेपालले युवा राजनीतिज्ञहरूलाई उपयुक्त चुनावी रणनीति र पर्याप्त अभियान कोष उपलब्ध गराउँछ। बलेन शाहको जितले पूर्णरूपमा निर्वाचनमा सम्पन्न शान्तिपूर्ण क्रान्तिको प्रतीक हो । डा. आरजु राणा देउवा, प्रथम महिला, एक प्रतिष्ठित कार्यकर्ता हुन् जसले नेपालमा लोकतन्त्र, वातावरण संरक्षण र महिला सशक्तिकरणमा ठूलो योगदान पुर्‍याएका छन् NDI ले उहाँद्वारा स्थापित RUWDUC, साथी र SMNE जस्ता गैरसरकारी संस्थाहरूसँग दीर्घकालीन मैत्री सहयोग कायम राखेको छ। आरजु राणा पार्टी राजनीति र राज्य मामिलामा सक्रिय भूमिका निर्वाह गर्दै आएकी छिन् । स्थानीय तहमा नेपाली कांग्रेसका लागि अखण्ड गठबन्धन महत्वपूर्ण भएको र आवश्यक परेमा देउवाले केही सिटमा सम्झौता गर्नुपर्ने एनडीआईले सुझाव दिए । सिट बाँडफाँडको विवादका कारण स्थानीय चुनावअघि नै प्रधानमन्त्री देउवा दबाबमा परेका गठबन्धनका साझेदारहरूबीच सफल मध्यस्थता गर्दै उनले उक्त सुझाव स्वीकार गरेकी थिइन् । प्रधानमन्त्री देउवा र डा आरजु राणाले राजदूत र्यान्डी बेरीलाई मध्यस्थता गर्न आग्रह गरेका थिए । बदलामा प्रधानमन्त्री देउवाले राजदूत बेरीलाई नेपालमा एमसीसी र एसपीपी प्रवर्द्धन गर्ने प्रतिबद्धता जनाएका छन् । नोभेम्बरको अन्त्यसम्ममा आम निर्वाचन हुने अपेक्षा गरिएको छ । आगामी निर्वाचन अनिश्चित र जोखिमपूर्ण कारकहरूले भरिएको छ।

प्रचण्ड र माधवकुमार नेपाल जस्ता गठबन्धनका अन्य दलका नेताहरू अवसरवादी छन् । गठबन्धन कायम राख्न प्रधानमन्त्री देउवाको राजनीतिक बुद्धि आवश्यक छ । प्रधानमन्त्री देउवाले दिएको छुटप्रति नेपाली कांग्रेसको प्रतिद्वन्द्वी गुट असन्तुष्ट छ । कोइराला क्याम्पले प्रधानमन्त्री देउवालाई दबाब दिएर थप सिटका लागि संघर्ष गर्नेछ । प्रचण्डले आगामी प्रधानमन्त्री बन्न माग गरेका छन् । उनले यसलाई गठबन्धनमा बस्ने आधार मानेका छन् । देउवा र नेपाली कांग्रेसबीच सहमति जुट्न गाह्रो छ । डा आरजु राणा पनि आगामी प्रधानमन्त्री बन्ने आकांक्षा राख्छन् । अमेरिकाले नेपालमा डा आरजु राणालाई नयाँ प्रधानमन्त्री बनाउन रुचाएको छ । तर, व्यक्तिगत राजनीतिक रणनीतिबाट उनको राजनीतिक प्रतिष्ठा बढाउनुपर्छ ।

प्रतिक्रिया दिनुहोस्